Poziom morza na świecie stale się podnosi, powodują to postępujące zmiany klimatyczne, które zachodzą na świecie, a zwiększony poziom wód zagraża rejonom przybrzeżnym.
Zwiększona temperatura, w różnych strefach, wywołuje przeciwne efekty. Z jednej strony poziom wód w oceanach rośnie, a z drugiej strony jeziora wysychają.
Oba te zjawiska mogą nieść za sobą poważne skutki, ale ubywające wody śródlądowe nie zwracają tyle uwagi społeczeństwa co rosnący poziom wód w oceanach, przynajmniej według panów z University of Utrecht i Naturalis Biodiversity Center Leiden, które mieszczą się w Holandii.
Rosnąca temperatura na świecie
Rosnące temperatury w XXI w. będa skutowały szybszym parowaniem wód śródlądowych i mniejszą ilością opadów deszczu. Najbardziej ucierpią na tym jeziora endoreiczne, które nie posiadają odpływu, a to dlatego, że poziom wody w nich jest zależny od równowagi między opadami atmosferycznymi, dopływem, a parowaniem wody.
Susza wpłynie na jeziora i inne wody śródlądowe, a skutkiem będa daleko idące konsekwencje, które wpłyną na życie milionów ludzi na całym świecie. Sygnałem ostrzegawczym jest przewidywany spadek poziomu wody w Morzu Kaspijskim, które jest największym jeziorem na świecie.
Powierzchnia Morza Kaspijskiego zmniejszy się o 23% przy spadku o 9 m i 34% przy spadku o 18 m.
Największe jezioro świata powoli znika
Przewiduje się, że poziom wody w Morzu Kaspijskim spadnie o 9 – 18 m do końca XXI. wieku, spowodowane będzie to zwiększonym parowaniem wody, które nie jest regulowane przez dopływy rzeczne lub opady..
Powierzchnia Morza Kaspijskiego zmniejszy się o 23% przy spadku o 9 m i 34% przy spadku o 18 m. Według nowych szacunków spadek poziomu morza na Morzu Kaspijskim w XXI. wieku będzie około dwa razy większy, niż zakładały wcześniejsze prognozy.
Zagrożenie dla zwierząt
Ubywający poziom wody zniszczy naturalne środowiska wielu gatunków zwierząt. Rejon północny, który sezonowo jest pokryty lodem zmniejszy się, a jest on środowiskiem foki kaspijskiej. Znikną także siedliska w płytkich rejonach morza, które są źródłem pożywienia dla ryb, ptaków i fok.
Obszary chronione, jak delta Wołgi zmienią się nie do poznania, a wyższa temperatura rzek zmniejszy ilość tlenu w wodzie, co znacząco utrudni życie organizmom wodnym.
Szacowane obniżenie poziomu wody w Morzu Kaspijskim prawdopodobnie doprowadzi do całkowitej reorganizacji ekosystemów, które kształtowały się tam miliony lat.
Ekosystemy i ekonomia
Ekosystem Morza Kaspijskiego dostarcza ludziom wiele korzyści, ale mocno ucierpi jeśli szacunki się potwierdzą.
Konsekwencje wpłyną m.in. na różnego rodzaju usługi, jak rybołówstwo, przez kurczenie się łowisk i wysychanie obiektów akwakultury. Usługi związane z rekreacją i turystyką również zostaną dotknięte. Zmniejszone parowanie wód oznacza także mniejsze opady deszczu w Azji Centralnej, gdzie cały region ma problem z dostępem do wody pitnej.
Obniżający się poziom wody w Morzu Kaspijskim będzie mieć poważne konsekwencje społeczno-gospodarcze i może wywołać lokalne i regionalne konflikty o surowce.
Poziom wód spada na całym świecie
Brak świadomości społecznej i politycznej na temat postępującego zmniejszania się poziomu wody w Morzu Kaspijskim dotyczy w równym stopniu jeziora na całym świecie, gdzie poziom wód spada przez globalne ocieplenie.
Badania naukowe przewidują, że poziom wody w basenach Azji, Afryki i Ameryki obniży się na skutek zmian klimatycznych. Ponadto, na poziom wody w jeziorach wpływają też działania człowieka, w końcu pobieramy z nich wodę, tworzymy spiętrzenia rzek i zmieniamy ich kierunki. Morze Aralskie jest jednym z przykładów.
Skutki ignorowania zmian poziomu wód śródlądowych mogą być równie poważne, jak skutki podniesienia się poziomu wód w oceanach i zagrożą życiu milionom ludzi na całym świecie.
Źródło
Prange, M., Wilke, T. & Wesselingh, F.P. The other side of sea level change. Commun Earth Environ 1, 69 (2020). https://doi.org/10.1038/s43247-020-00075-6
