Co to jest recykling?

Nie masz pojęcia co to jest recykling? W takim razie dobrze trafiłeś. W poniższym tekście wyjaśnię w prosty sposób co to jest recykling, a także przedstawię jego najważniejsze wady i zalety.

Warto zacząć od tego, że recykling jest z nami od wieków, był praktykowany już starożytnej Grecji w czasach Platona, a więc w IV wieku p.n.e. Z badań archeologicznych wynika, że w okresie, gdy surowce były ograniczone i trudne do zdobycia odpady były poddawane recyklingowi.

Również przed rewolucją przemysłową tego typu działania miały miejsce. W Japonii w 1031 r. japońskie sklepy sprzedawały papier z recyklingu. W Europie zbierano złom by, po przetopieniu zebranego metalu wykorzystać go ponownie do produkcji. Nie jest to więc wymysł obecnych czasów.

Jednak, dopiero po drugiej wojnie światowej recykling nabrał rozpędu, a to ze względu na rosnące koszty energii.

Po krótkiej lekcji historii, czas na wyjaśnienie co to jest recykling. Recykling, to proces przekształcania odpadów w nowe, użyteczne materiały i produkty. Dzięki recyklingowi, śmieci, które trafiłyby na wysypisko, lub do środowiska zyskują drugie życie. 

Weźmy za przykład szklaną butelkę. Butelka z napojem po opuszczeniu produkcji trafia na półki sklepowe, a następnie do Twojego domu. Po wypiciu napoju zostajesz z odpadem w postaci pustej, szklanej butelki, więc wyrzucasz butelkę do pojemnika na szkło.

Śmieciarka zabiera szklane odpady do sortowni, gdzie po odpowiedniej selekcji powstaje stłuczka szklana. Następnie surowiec trafia do huty szkła, gdzie zostanie wykorzystany do produkcji m.in. następnej szklanej butelki, która znowu trafi na półki sklepowe.

Dodatkowo, ważnym aspektem recyklingu jest sortowanie odpadów, im lepiej sortujesz swoje śmieci, tym wydajniejsze i tańsze jest przetwarzanie odpadów.

Tona makulatury może ocalić 17 drzew, oszczędzić 4000 kilowatów energii i ponad 25 000 litrów wody.

Skoro już wiemy co to jest recykling, czas powiedzieć więcej o korzyściach, które z niego płyną. Oto 3 najważniejsze zalety recyklingu, dla których warto go stosować.

Oszczędność prądu

Wytworzenie produktu przy wykorzystaniu materiałów z recyklingu wymaga mniej prądu niż wytworzenie ich z surowych materiałów. W niektórych przypadkach, redukcja kosztów jest znacząca.

• Wytworzenie aluminium ze zużytych produktów jak puszki zużywa 95% mniej energii elektrycznej, niż wytworzenie aluminium od zera. 
• W przypadku stali oszczędność prądu, to około 70%.
• Energia elektryczna zaoszczędzona poprzez recykling jednej szklanej butelki, może zasilać 100 watową żarówkę przez 4 godziny.
• Wyprodukowanie papieru z makulatury wymaga o 40% mniej prądu niż wytworzenie go w tradycyjny sposób.

Oszczędność zasobów naturalnych

Cenne zasoby naturalne na naszej planecie wyczerpują się, więc warto je  oszczędzać, a oszczędzanie surowców, to bez wątpienia jedna z głównych zalet recyklingu. Wykorzystując stare, zużyte produkty poddane recyklingowi zyskujemy materiały do wytworzenia nowych produktów i dóbr. 

• Recykling plastiku zmniejsza ilość plastikowych odpadów, które są wyrzucane do środowiska poprzez wykorzystanie ich ponownie. Poza tym, do wytwarzania tworzyw sztucznych wymagana jest ropa naftowa, której zasoby również ubywają.
• Recykling papieru chroni drzewa przed wycinaniem. Obecnie, co minutę wycina się lasy o łącznej powierzchni 36 boisk piłkarskich, a tona makulatury może ocalić 17 drzew, oszczędzić 4000 kilowatów energii i ponad 25 000 litrów wody.

Ochrona środowiska

Kolejna zaleta recyklingu, to zmniejszenie ingerencji człowieka w przyrodę w poszukiwaniu surowców. 

• Mniej wycinania lasów, zmieniania biegów rzek i niszczenia środowisk naturalnych zwierząt. 
• Mniej śmieci, to także mniej składowisk i spalarni odpadów, które zanieczyszczają powietrze i glebę. 
• Zmniejszenie zużycia energii elektrycznej do pozyskania i przetworzenia surowców oznacza redukcję wytwarzanego dwutlenku węgla i gazów cieplarnianych, które przyspieszają ocieplanie klimatu.
• Zanieczyszczone powietrze ma wpływ na nasz układ oddechowy, może wywołać POChP, lub zwiększyć zachorowalność na nowotwór.

Wady recyklingu

Po zaletach recyklingu, czas wspomnieć o wadach, bo, z pewnością, recykling nie jest idealnym systemem. Oto trzy najważniejsze wady recyklingu.

Koszty recyklingu

Obecnie dochodzi do sytuacji, gdy odpadów jest za dużo w stosunku do liczby zakładów, które je przetwarzają. Zdarza się też, że cena surowców wtórnych jest wyższa niż wyprodukowanie ich od nowa. 

W 2019 roku, zakłady przetwarzające makulaturę płaciły ok. 250 zł za tonę papieru i tektury. W 2020, owe zakłady żądały dopłaty 250 zł, by ten papier przyjąć. Podobna sytuacja jest z folią, czy oponami. A firmy odbierające odpady nie mogą przetrzymywać odpadów zbyt długo, bo grożą im duże kary finansowe. 

Wciąż wiele osób nie ma pojęcia, jak segregować poprawnie swoje śmieci. Duży wpływ ma na to różnorodność opakowań, w które pakowane są produkty, a także to, że opakowania łączą w sobie dwa różne materiały, np. plastik i papier.

Za dużo śmieci

Kontrowersje wzbudza również to, że bogate, bardziej rozwinięte państwa wytwarzają więcej śmieci niż są w stanie przetworzyć. Skutkuje to nielegalnym wywożeniem odpadów do innych krajów – Greenpeace odkrył, że śmieci z Wielkiej Brytanii są wysyłane nielegalnie do Malezji.

Ale problem nie dotyczy tylko Malezji, bo kraje, jak Tajlandia, Indonezja, czy Wietnam również przyjmują zagraniczne śmieci. Są to kraje, które nie przywiązują dużej wagi do gospodarowania odpadami.

Skutek, a nie przyczyna

Kolejnym minusem jest to, że recykling nie koncentruje się na przyczynie powstawania ogromnej ilości odpadów. A przyczyna to, m.in., jednorazowe opakowania, jednorazowe torby na zakupy, czy produkty, które po uszkodzeniu nie nadają się do naprawy, tylko do wyrzucenia na śmieci.

Zasada 3R: Reduce, Reuse, Recycle. co po przetłumaczeniu oznacza Ogranicz, Użyj ponownie, Recykluj.  Ekolodzy uważają, że wstrzymanie się od zakupu i używanie ponownie produktów przynosi więcej korzyści środowisku niż recykling. Zobacz także artykuł Co to jest zero waste?

Wstrzymanie się od zakupu = brak śmieci, które trzeba zutylizować = zero zanieczyszczeń.

Według badań, ponad 69% Polaków przyznaje, że nie wie co może, a co nie może być poddane recyklingowi

Recykling w Polsce

W Polsce, od 2017 roku funkcjonuje Jednolity System Segregacji Odpadów, który obowiązuje na terenie całego kraju.

Odpady komunalne podzielone są na 5 kategorii. 

• Papier (kolor niebieski)
• Metal i plastik (kolor żółty)
• Szkło (kolor zielony)
• Bioodpady (kolor brązowy)
• Odpady zmieszane (kolor czarny)

Według badań, ponad 69% Polaków przyznaje, że nie wie co może, a co nie może być poddane recyklingowi. Ponadto, 68% Polaków przyznaje, że wyrzucili do kosza rzeczy, które nadawały się do recyklingu, 24% z nich stwierdziło, że zrobili to dlatego, że informacje na opakowaniu były niejasne. 

Patrząc na te statystyki, wydaje się jasne, że jako Polacy mamy spore pole do poprawy, jeśli chodzi o sortowanie odpadów.

Mam nadzieję, że wyjaśniłem co to jest recykling, przedstawiłem jego pozytywne i negatywne strony. Z pewnością, nie jest idealny, ale pełni ważną rolę w radzeniu sobie z odpadami. I właśnie w ten sposób powinien być odbierany. Jako sposób radzenia sobie z odpadami, a nie jak zbawienne rozwiązanie problemu ocieplenia klimatu, czy zanieczyszczania środowiska.

Ludzie powinni pozytywnie patrzeć na recykling, ale nie powinien to być ich ostatni krok.