Co wchodzi w skład elektroodpadów?
Do elektrośmieci zaliczamy wszystkie zużyte urządzenia, których działanie jest uzależnione od dopływu prądu. Czasami elektroodpady określa się skrótem ZSEE, który oznacza Zużyty Sprzęt Elektryczny i Elektroniczny.
Pierwotnie w ustawie z 2015 roku o zużytym sprzęcie elektronicznym i elektrycznym wyróżniono 10 grup urządzeń, ale jest to już przeszłość. Obecnie urządzenia elektryczne i elektroniczne są podzielone na 6 kategorii zgodnie z Dyrektywą Parlamentu Europejskiego, która funkcjonuje w naszym kraju od 2018 roku.
| Kategoria | Urządzenie |
|---|---|
| Sprzęt działający na zasadzie wymiany temperatury | chłodziarki, zamrażarki sprzęt automatycznie wydający produkty chłodzone sprzęt klimatyzacyjny sprzęt do osuszania pompy ciepła grzejniki zawierające olej inny sprzęt działający na zasadzie wymiany temperatury stosujący do celów wymiany temperatury płyny inne niż woda. |
| Ekrany, monitory i sprzęt zawierający ekrany o powierzchni większej niż 100 cm | ekrany odbiorniki telewizyjne cyfrowe ramki LCD do zdjęć monitory laptopy notebooki |
| Lampy | Proste lampy fluorescencyjne kompaktowe lampy fluorescencyjne lampy fluorescencyjne, wysokoprężne lampy wyładowcze, ciśnieniowe lampy sodowe i lampy metalohalogenkowe niskoprężne lampy sodowe diody LED |
| Sprzęt wielkogabarytowy | Pralki suszarki do odzieży zmywarki kuchenki piekarniki elektryczne elektryczne płyty grzejne oprawy oświetleniowe sprzęt do odtwarzania dźwięku lub obrazu sprzęt muzyczny urządzenia używane do dziania i tkania komputery wielkogabarytowe – mainframe drukarki wielkogabarytowe sprzęt kopiujący wielkogabarytowe automaty uruchamiane monetą wielkogabarytowe wyroby medyczne wielkogabarytowe przyrządy do monitorowania i kontroli wielkogabarytowe urządzenia automatycznie wydające produkty i pieniądze panele fotowoltaiczne |
| Sprzęt małogabarytowy | Odkurzacze zamiatacze do dywanów urządzenia do szycia oprawy oświetleniowe kuchenki mikrofalowe sprzęt wentylujący żelazka tostery noże elektryczne czajniki elektryczne zegary i zegarki golarki elektryczne wagi urządzenia do pielęgnacji włosów i ciała kalkulatory odbiorniki radiowe kamery wideo sprzęt wideo sprzęt hi-fi instrumenty muzyczne sprzęt do odtwarzania dźwięku lub obrazu elektryczne lub elektroniczne zabawki sprzęt sportowy komputery rowerowe, do nurkowania, biegania, wiosłowania itd. czujniki dymu regulatory ciepła termostaty małogabarytowe narzędzia elektryczne i elektroniczne małogabarytowe wyroby medyczne małogabarytowe przyrządy do monitorowania i kontroli małogabarytowe urządzenia automatycznie wydające produkty mały sprzęt ze zintegrowanymi panelami fotowoltaicznymi |
| Małogabarytowy sprzęt informatyczny i telekomunikacyjny (żaden z zewnętrznych wymiarów nie przekracza 50 cm) | Telefony komórkowe GPS kalkulatory kieszonkowe routery komputery osobiste drukarki telefony |
Gdzie oddać elektrośmieci?
Elektroodpady nie powinny być wyrzucane do zwykłego kosza na śmieci – więc, co zrobić ze zużytym sprzętem?
- Punkty zbiórki ZSEE – jeśli mamy możliwość, możemy sami dostarczyć zużyty sprzęt do specjalnie przeznaczonych do tego punktów zbiórki odpadów, które znajdują się w każdym mieście
- Oddanie sprzętu do sklepu – przy zakupie nowego sprzętu, np. lodówki, czy pralki sprzedawca ma obowiązek odebrać od nas zużyty sprzęt tego samego rodzaju. Czyli obieramy nową lodówkę, czy pralkę, a sprzedający zabiera starą.
- Odbiór elektrośmieci – możliwe jest również skorzystanie z usług firmy, która odbierze elektroodpady z naszego domu, czy firmy
- Pojemniki na elektroodpady – w miastach, galeriach handlowych, czy marketach rozmieszczone są specjalne pojemniki, do których możemy wrzucać mały sprzęt elektryczny i elektroniczny
Informacje o tym gdzie w naszym mieście znajdują się punkty, w których możemy zostawić nasze elektroodpady, bez problemu znajdziemy w internecie.
Zobacz także: Gdzie oddać zużyte baterie?
Dlaczego elektrośmieci nie można wyrzucać do kosza?
Odpady elektroniczne zawierają liczne substancje szkodliwe, a nawet trujące. Z tego względu elektroodpadów nie wyrzucamy do zwykłego kosza na odpady, tylko utylizujemy w odpowiedzialny sposób. Substancje i związki, które znajdują się w sprzęcie elektrycznym oraz elektronicznym mogą powodować zanieczyszczenia gleby, wody i powietrza – tym samym mogą zagrażać naszemu zdrowiu i zdrowiu zwierząt oraz mogą zanieczyszczać środowisko naturalne.
Szkodliwe substancje, które mogą występować w sprzęcie elektronicznym i elektrycznym, to m.in.:
- Rtęć
- Nikiel
- Kadm
- Związki bromu
- Ołów
Recykling i utylizacja zużytego sprzętu zapobiega przedostawaniu się tych szkodliwych substancji do środowiska, a tym samym owe substancje nie zagrażają naszemu zdrowiu. Dodatkowo recykling zmniejsza emisje gazów cieplarnianych, które powstają przy produkcji sprzętu.
Poza tym recykling pozwala odzyskać cenne surowce, jak złoto, platyna, kobalt i metale ziem rzadkich. Są to surowce, których w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym jest sporo, a na Ziemi ich ilość jest ograniczona – szacuje się, że aż 7% światowych zasobów złota znajduje się obecnie w elektroodpadach.
Kara za wyrzucenie elektroodpadów do kosza
Zgodnie z Ustawą z dnia 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym zabronione jest wyrzucanie elektroodpadów do zwykłego pojemnika na odpady. Informuje nas o tym symbol (przekreślony pojemnik na odpady) umieszczany na produkcie.
Jako konsument jesteśmy zobowiązani do przekazania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego w odpowiednie miejsce, żeby mógł zostać prawidłowo zutylizowany. Za zużyty sprzęt pozostawiony w nieodpowiednim miejscu grozi kara finansowa do 5000 zł.
