Najstarsze drzewo na świecie i w Polsce

Najdłużej żyjące drzewa na naszej planecie są z nami już kilka tysięcy, a niektóre nawet kilkadziesiąt tysięcy lat. W poniższym tekście przyjrzymy się, jakie drzewo jest obecnie najstarsze.

Najstarsze drzewo na świecie

Prometheus, przedstawiciel gatunku sosny długowiecznej (Pinus longaeva) rosnący na dzisiejszym terenie Parku Narodowym Wielkiej Kotliny w Nevadzie był najstarszym drzewem na świecie. Był, ponieważ został ścięty w 1964 roku przez studenta geografii, który prowadził badania na tamtym obszarze. 

Przed ścięciem nie było wiadomo, jak stare jest drzewo, dopiero po przeprowadzeniu badań poznano imponujący wiek tego okazu sosny długowiecznej. Za pomocą badań dendrochronologicznych polegających na policzeniu słojów drzewa (czyli rocznych przyrostów) oszacowano, że Prometheus żył minimum 4862 lata, ale możliwe, że żył jeszcze dłużej i jego wiek mógł przekraczać nawet 5 tysięcy lat. 

Obecnie najdłużej żyjącym drzewem na świecie jest Methuselah, również przedstawiciel sosny długowiecznej tak jak Prometheus. Badania wykazują, że wiek Methuselaha to 4854 lata. Wiadomo, że rośnie gdzieś w stanie Kalifornii, w hrabstwie Inyo, jego dokładna lokalizacja jest nieznana i utrzymywana w tajemnicy przez Służbę Leśną Stanów Zjednoczonych, żeby chronić drzewo przed turystami.

Wiek obu powyższych drzew został zweryfikowany badaniami dendrochronologicznymi, co oznacza, że są to dane potwierdzone naukowo. Ale są też drzewa, które nie były zbadane przez naukowców, a rzekomo mają być jeszcze starsze. Takim przykładem są drzewa nazywane “Siostrami”, które rosną w wiosce Bchaaleh w Lebanonie. Jest to grupa 16 drzew oliwnych, które według miejscowych legend mają ponad 6 tysięcy lat.

Najstarsze drzewo w Polsce

W Polsce najstarszym drzewem jest Cis Henrykowski, nazywany pospolicie “Henryk”, jest przedstawicielem drzewa z gatunku cisa pospolitego. Od 1945 roku nosi miano najstarszego drzewa w Polsce – jego wiek wynosi około 1283 lata. “Henryk” jest objęty opieką i od 1992 został pomnikiem przyrody.

Drzewa klonalne

Mówiąc o najstarszych drzewach na świecie trzeba wspomnieć o genecie. Genet to roślina, która rozmnaża się bezpłciowo (wegetatywnie), tworząc kolejne moduły, które są genetyczną kopią jednego organizmu. 

Poszczególne moduły wyglądają jak odrębne osobniki, ale tak nie jest, bo wszystkie są połączone w jeden organizm. Najstarsze znane nam organizmy żywe na Ziemi są własnie genetami. 

Lomatia tasmanica to gatunek rośliny, który został odkryty w 1934 roku na Tasmanii przez australijskiego przyrodnika Charlesa “Deny’ego” Kinga, przez to potocznie jest nazywana “Lomatią Kinga”. Roślina ta jest właśnie genetem. Za pomocą badania radiowęglowego oszacowano wiek rośliny na minimum 43 000 lat, to oznaczałoby, że jest to najdłużej żyjący organizm na świecie.